Waterschappen zoeken voortdurend naar manieren om beter, goedkoper en duurzamer te kunnen werken. Marlies Kampschreur is innovator bij waterschap Aa en Maas. Zij zorgt ervoor dat vernieuwende ideeën een plek krijgen bij waterschapsprojecten.

Marlies: “Mijn werk bestaat uit veel praten en overleggen, symposia bezoeken en presentaties geven, om erachter te komen waar kansen liggen om dingen slimmer te doen. Soms hebben we zelf een idee en soms helpen we een idee van iemand binnen de organisatie op gang. De uitwerking van een initiatief, wanneer deze nog niet geprint staat in budget en plannen, is best een klus.

Wij hebben het budget om de eerste fase te doen: is er ruimte voor innovatie? Is het haalbaar? Wie kan dit het beste oppakken binnen de organisatie? We brengen de juiste mensen samen. Ook helpen wij om innovatieve oplossingen te vinden voor problemen bij lopende projecten.”

DIJKDENKEN

In 2011 schreven Marlies en haar collega’s een online prijsvraag uit, waarin Nederlandse studenten en ‘young professionals’ gevraagd werden om met het waterschap mee te denken over innovatieve, creatieve en duurzame concepten die mogelijk zijn op- en rondom de Maasdijk. Er kwamen honderden reacties. Eén van de ideeën was ‘Een dijk van een ontdekking’, een project dat nu ook daadwerkelijk uitgevoerd gaat worden.

Marlies: “Vaak is een dijk alleen een dijk: een muur die water tegenhoudt, een waterkering. Maar een dijk kan in potentie veel meer functies hebben. In Gewande gaat het waterschap aan de slag met het idee om een dijk, naast een beschermende functie, ook een recreatieve functie te geven.”

Vanaf de dijk in Gewande wordt een pier gebouwd die haaks staat op de dijk. De pier biedt een mooi uitzicht en fungeert als het een vertrekpunt voor wandeltochten door de uiterwaarden. Aan de oevers van de rivier worden strandjes aangelegd en een deel van het oude fort dat er ooit stond, wordt herbouwd.

DE ENERGIE- EN GRONDSTOFFENFABRIEK

Een ander vernieuwend project dat mede bij waterschap Aa en Maas is ontstaan, is de Energie- en Grondstoffenfabriek. Een slimme combinatie van bestaande en nieuwe technieken maakt het mogelijk energie en grondstoffen te winnen uit afvalwater.

Marlies: “Uit de pulp van wc-papier kunnen we cellulose halen. Dit kan op verschillende manieren worden gebruikt. Bijvoorbeeld om weer papier van te maken of als grondstof voor asfalt. Een andere stof die uit het afvalwater kan worden gehaald, is struviet. Struviet kan worden gebruikt als meststof. Niet alleen het rioolwater zit vol met bruikbare grondstoffen, ook het groenafval dat waterschappen overhouden na het maaien van beken en sloten kan hergebruikt worden, bijvoorbeeld voor de productie van composietplanken – waar weer producten als meubels en reclameborden van gemaakt kunnen worden.”

ANDERS DENKEN, ANDERS DOEN

Nieuwe ideeën ontstaan niet alleen bij het waterschap, maar ook daarbuiten. In een duurzame nieuwbouwwijk in Rosmalen kregen bewoners het idee om zelf hun afvalwater te gaan zuiveren, op een milieuvriendelijke manier. Het waterschap dacht mee met de bewoners, door een kas te ontwerpen waarin het afvalwater gezuiverd wordt door planten. De kas zou voor heel veel verschillende doeleinden kunnen worden gebruikt. Zoals het kweken van fruit, de aanleg van een botanische tuin, of als ruimte voor allerlei workshops.

Marlies: “Een frisse blik van buiten kan heel verhelderend zijn. De waterschappen kunnen door nieuwe oplossingen te bedenken een goede bijdrage leveren, bijvoorbeeld aan recreatie, natuurontwikkeling en een duurzamere samenleving. In mijn werk probeer ik die kansen te benutten en over het voetlicht te brengen. Het is altijd weer een leuke uitdaging om dit voor elkaar te krijgen.”